Zabawa jest niezmiernie ważnym elementem w życiu każdego dziecka. Dzięki niej dziecko poznaje świat i wszystkie jego tajemnice, wyraża siebie i swoje potrzeby. Nabywa umiejętności ważne w późniejszych etapach życia. Rozwija wszystkie sfery funkcjonowania: ruchową, emocjonalną, poznawczą i społeczną. Nie sposób ocenić, jak wiele pozytywnych doświadczeń niesie za sobą codzienna zabawa. Naśladowanie, doświadczanie, eksperymentowanie pozwalają w istotny sposób kształtować charakter. Dzieci przez zabawę wyznaczają swoje ścieżki rozwoju, rozwijają kreatywność, uczą się nawiązywania pierwszych kontaktów społecznych, wcielają się w role społeczne, w których przyjdzie im funkcjonować w dorosłym życiu. Poznają także siebie, swoje potrzeby, możliwości, talenty i mocne strony. W pierwszych latach życia to właśnie zabawa jest głównym motorem napędowym rozwoju, nie bagatelizujmy tego bo ważne jest by chcieć doświadczać świat:) 

W przypadku dzieci z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi musimy szczególnie pamiętać o tym, jak istotny jest to element dla ich prawidłowego rozwoju. Trudności w nawiązywaniu kontaktów społecznych, brak umiejętności naśladowania, zamykanie się w swoim bezpiecznym świecie często powodują, iż „naturalna umiejętność zabawy” nie występuje. Warto poświęcić czas na wejście w świat dziecka i zbudowanie relacji podczas wspólnych zajęć, bo w ten sposób możemy otworzyć malucha na kontakty z innymi, nauczyć współdziałania i współodczuwania.
Od czego zacząć wspólną przygodę? Zadbajcie o bezpieczne i przyjazne środowisko, w którym będzie ono czuło się akceptowane. Cieszcie się każdą chwilą spędzoną wspólnie, nie narzucajcie swoich pomysłów i zabawek. Na wszystko przyjdzie czas. Bądźcie tylko dla dziecka, okazujcie swoją radość z najmniejszego osiągnięcia, kontaktu, spojrzenia, wokalizacji. Obudźcie w sobie kreatywność, aby pomagać w pokonywaniu barier i wypracować nowe umiejętności. Warto na początek zwrócić uwagę na aktywności, które dziecko lubi, w które będzie się chciało wspólnie zaangażować i te formy zabaw proponować. Bądźmy również czujni i zwracajmy uwagę na najmniejsze przejawy inicjatywy ze strony malucha. Dołączajmy do tych, które w danym momencie proponuje nam dziecko. Akceptacja i ogromna miłość rodzicielska pozwalają w dużym stopniu otworzyć pokłady cierpliwości i ogromnej kreatywności. Powodzenia !

Mamy klika sprawdzonych pomysłów, jak się bawić, by przełamywać bariery w nawiązywaniu kontaktu:

„Podróże na kocu”

Rozłóż koc na podłodze i zachęć dziecko, aby się na nim położyło lub usiadło. Chwyć za rogi koca i ciągnij siedzące na nim dziecko wykonując różnorodne ruchy, dostosowane dynamiką do jego potrzeb. Po chwili zatrzymaj się, czekając na kontakt wzrokowy. Gdy dziecko na Ciebie spojrzy, wyraź swoją radość z kontaktu i kontynuuj zabawę.

 „Huśtawka”

W zabawie tej uczestniczą dwie osoby dorosłe. Rozłóżcie koc na podłodze i zachęćcie dziecko, aby się na nim położyło. Chwyćcie za rogi koca i bujajcie nim. Po dłuższej chwili przerwijcie aktywność i poczekajcie na kontakt ze strony dziecka, wyrażający chęć kontynuowania zabawy.

„Wysokie skoki”

Zaproponuj wykonywanie skoków z niewielkiej wysokości (np. kanapy, podestu). Z poduszek i kołder przygotuj miękkie miejsce do lądowania. Postaw dziecko na kanapie i głosem pełnym ekscytacji zapowiedz „wysooooki skok!”. Następnie unieś dziecko wysoko i opuść na miękkie poduszki. Poczekaj, aż dziecko spojrzy na Ciebie zanim wykonasz następny skok.

„Helikopter”

Unieść dziecko wysoko i wykonuj zamaszyste ruchy w różnych kierunkach. Po chwili super lotu, postaw dziecko na ziemi, czekając na kontakt z jego strony, aby kontynuować zabawę.

„Malowanie twarzy”

Umieść przed sobą i przed dzieckiem kilka pojemników z farbami do malowania twarzy. Weź jedną farbkę, zanurz w niej palec i zrób sobie kolorową plamę na twarzy. Następnie odłóż farbkę i poczekaj na reakcję dziecka. Gdy maluch na Ciebie spojrzy, powiedz: Chcesz kolejną kropkę!. Sięgnij po farbkę i wykonaj na twarzy kolejną kropkę. Kontynuuj zabawę dopóki cały nie pokryjesz się różnobarwnymi plamkami. Jeśli Twoje dziecko bardziej interesują litery, kształty, cyfry wykorzystaj to! Możesz też pokryć rysunkami twarz dziecka, jeśli tylko wyrazi na to ochotę.

„Latający miś”

Usiądź wraz z dzieckiem naprzeciwko siebie. Weź misia, bądź innego ulubionego pluszaka Twojej pociechy. Powoli zbliżaj do dziecka zabawkę trzymając ją w ręku, a gdy dotrzesz do malucha połaskocz go, wydając radosne okrzyki. Następnie wróć na miejsce, z którego rozpoczynałeś zabawę i zanim znów zamienisz się w łaskoczącego misia poczekaj, aż dziecko na Ciebie spojrzy.

Elżbieta Mirzejewska – terapeutka, psycholog w Dreamlab